Syndrom widzenia komputerowego – co to jest i jak go uniknąć?

Syndrom widzenia komputerowego (znany również jako Computer Vision Syndrome – CVS) to zespół objawów, które mogą być przyczyną pogorszonego komfortu widzenia, lub nawet uniemożliwiać w momentach nasilenia pracę przed ekranem komputera, tabletu lub telefonu. Przejawia się on m.in. uczuciem piasku pod powiekami oraz wrażeniem wysuszonych oczu, pieczeniem, a czasem nawet bólem, zaczerwienieniem oraz łzawieniem. CVS pojawia się najczęściej w wyniku wielogodzinnej pracy przed ekranami, bez przerw oraz z pominięciem działań mających dać odpoczynek oczom i podnieść ich nawilżenie. W jaki sposób z nim walczyć? O tym piszemy w poniższym artykule.

Czym jest syndrom widzenia komputerowego?

Syndrom widzenia komputerowego został określony i nazwany pod koniec XX wieku, kiedy to naukowcy z Amerykańskiej Akademii Okulistyki zdefiniowali szereg objawów ze strony układu wzrokowego, pojawiających się u pracowników wykonujących swoje zadania w środowisku komputerowym – przed ekranami. Warto wiedzieć jednak, że CVS nie jest jednostką chorobową – to zespół dolegliwości wynikających ze „zmęczenia” oczu, które można i trzeba niwelować. Na co wpływa syndrom widzenia komputerowego? Bez zniwelowania charakterystycznych dla niego symptomów, komfortowa praca przy komputerze będzie coraz bardziej uciążliwa dla pacjenta.

Na czym polega syndrom widzenia komputerowego? Zamglone widzenie, łzawienie oczu, uczucie suchości oka i „piasku” pod powiekami, szczypanie, kłucie, ból, niemożność skupienia wzroku lub opóźnione pojawianie się ostrości wzroku – szacuje się, że wszystkie te objawy, świadczące o rozwijaniu się syndromu widzenia komputerowego, dotykają od 50 do nawet 90% osób korzystających z urządzeń posiadających ekrany. Przy tak dużym odsetku, warto zastanowić się, jak można zniwelować przyczyny problemu.

Przyczyny występowania syndromu widzenia komputerowego

Przyczyny pojawiania się objawów syndromu widzenia komputerowego to nie tylko długotrwałe korzystanie z urządzeń z ekranami. Oprócz tego, wśród elementów wpływających na CVS, można wyróżnić:

• nadmierne i nierozważne korzystanie z komputera, tabletu, telefonu (chodzi tu o nieprawidłową pozycję, brak przerw, brak ćwiczeń rozluźniających mięśnie okalające oczy itd.), prowadzące do przemęczenia oczu;

• wysoki poziom stresu, przyczyniający się do bóli napięciowych – także w okolicach skroni czy oczodołów;

• wysuszające oczy działanie klimatyzacji, sztuczne oświetlenie i inne, złe warunki pracy z komputerem;

• współwystępowanie zespołu suchego oka;

• pogarszająca się wada wzroku;

• ekspozycja oczu na czynniki drażniące, takie jak – przykładowo – dym papierosowy, smog, spaliny, kurz.

Syndrom widzenia komputerowego – jak sobie pomóc?

W jaki sposób można wpłynąć na to, by objawy syndromu widzenia komputerowego nie pojawiały się zbyt często, a jeśli miałoby do tego dojść – by ich intensywność nie odbierała nam możliwości normalnej pracy? Istnieje na to kilka sposobów:

• zapewnienie pracownikowi odpowiedniej ergonomii miejsca pracy (w tym fotela umożliwiającego przyjęcie dogodnej pozycji, biurka zapewniającego ustawienie monitora prawidłowo względem wysokości oczu pracownika), a dodatkowo zagwarantowanie pracownikom możliwości skorzystania z 5 minut przerwy przypadających na każdą godzinę pracy przy komputerze;

• utrzymywanie nawyku częstego mrugania (pozwala to nawilżyć oczy samoczynnie) i/lub korzystanie z kropli nawilżających (tzw. „sztucznych łez”);

• zadbanie o prawidłowe ustawienia monitora (jasność, skala szarości, odcienie i inne parametry – jak najmniej męczące dla wzroku).

Oprócz wymienionych wyżej sposobów na unikanie objawów CVS, należy pamiętać o tym, że zgodnie z prawem każdemu pracownikowi przysługuje dofinansowanie zakupu okularów od pracodawcy. Obowiązek ten wchodzi w życie, gdy podczas okresowych badań pracowniczych okaże się, że dana osoba ma wadę wzroku, postępuje ona u niej bądź inne dolegliwości wymagają pracy w szkłach z powłokami antyrefleksyjnymi. Soczewki takie, wraz z oprawami, warto zamawiać w renomowanych salonach optycznych – takich jak Aurum Optics.

Niezależnie od tego, czy pracownik ma wadę wzroku czy nie, warto, by kontrolował stan swojego widzenia co roku, u specjalisty. Co więcej, z takich wizyt z pewnością powinny korzystać osoby mające już objawy syndromu widzenia komputerowego.

Syndrom widzenia komputerowego – podsumowanie

Choć syndrom widzenia komputerowego nie jest chorobą, należy pamiętać o tym, że objawów nie wolno bagatelizować. Mogą one pogłębiać się lub zwiększać swoją częstotliwość, znacząco utrudniając codzienne funkcjonowanie – zarówno w pracy, jak i w domu. Wprowadzenie opisanych wyżej działań profilaktycznych skutecznie pomoże w zniwelowaniu objawów CVS. Jednym z najważniejszych jest natomiast zadbanie o odpoczynek oczu oraz o ich ochronę w postaci okularów z filtrem antyrefleksyjnym.