Rozstaw źrenic - co warto wiedzieć i jak zmierzyć?

Jednym z warunków poprawnego wykonania okularów korekcyjnych jest podanie dokładnych wartości rozstawu źrenic, czyli PD. Najlepiej, gdy pomiaru tej wartości dokonuje specjalista, chociaż w niektórych przypadkach można sprawdzić ją samemu. Należy zrobić to jednak bardzo dokładnie. W niniejszym artykule piszemy, co to jest rozstaw źrenic i jak można go zmierzyć samodzielnie.

Co to jest rozstaw źrenic?

Rozstaw źrenic, który opisuje się też skrótem PD (ang. pupillary distance) to odległość między środkami źrenic oczu. PD można zapisać jako wartość zsumowaną dla obojga oczu lub konkretną dla każdego oka osobno – podaje się je, mierząc odległość od środka nasady nosa do centrum źrenicy odpowiednio prawego i lewego oka. Wynik pomiaru PD podawany jest zawsze w milimetrach, dzięki czemu zachowana jest maksymalna dokładność.

Precyzyjne zmierzenie rozstawu źrenic odrębnie dla każdego oka jest potrzebne, aby specjalista z salonu optycznego wyznaczył środki optyczne soczewek przygotowywanych okularów. Brak uwzględnienia tego parametru sprawi, że okulary korekcyjne nie będą zapewniały optymalnej ostrości i komfortu widzenia.

Jak zmierzyć rozstaw źrenic?

Dokładność pomiaru rozstawu źrenic ma duże znaczenie w kontekście dobrego widzenia i komfortu użytkowania gotowych okularów. Dlatego najlepiej, aby wartość PD została precyzyjnie zmierzona przez specjalistę podczas wizyty w salonie optycznym. Określoną wartość może on umieścić dodatkowo na recepcie obok wyniku badania wzroku.

Do mierzenia rozstawu źrenic używa się specjalnego urządzenia – pupilometru. Wyglądem przypomina on lornetkę, przez którą osoba dokonująca pomiaru patrzy w oczy osoby badanej. Zastosowanie pupilometru pozwala na precyzyjne określenie PD z dokładnością nawet do 0,5 mm. Wartość rozstawu źrenic można także zmierzyć samemu. Stojąc przed lustrem, należy zasłonić lewe oko, a prawym patrzeć na wprost. Pomiaru dokonuje się linijką, mierząc od środka nasady nosa do środka źrenicy oka. Dla wygody można narysować na środku nasady nosa kreskę, która wyznaczy punkt „zero”. Inna metoda samodzielnego pomiaru PD wymaga pomocy drugiej osoby. Stojąc naprzeciwko nas, ocenia ona za pomocą linijki odległość źrenic.

Sposoby pomiaru we własnym zakresie nie są doskonałe, ale umożliwiają uzyskanie wyniku mieszczącego się w granicach błędu. Zawsze jednak lepiej jest polegać na specjaliście w salonie optycznym. Mamy wtedy pewność, że wykwalifikowany optyk określi parametry w sposób zapewniający nam najlepsze widzenie przez nowe okulary. Pozwala to też na uniknięcie problemów i dolegliwości, jakie może spowodować niewłaściwie podana wartość PD.

Rozstaw źrenic – norma

Rozstaw źrenic u każdej osoby jest inny, na co wpływ mają uwarunkowania genetyczne. Bardzo często ma on inną wartość dla oka prawego i lewego, gdyż ludzkie twarze nie są idealnie symetryczne. Istnieją normy, które określają przedział wartości PD dla dorosłych i dzieci. Typowy rozstaw źrenic u dorosłych mieści się w granicach 54–74 mm, natomiast u dzieci – w przedziale 42–54 mm.

Czy rozstaw źrenic się zmienia?

Rozstaw źrenic, jak wiele innych parametrów, zmienia się w czasie dorastania człowieka, aby ustabilizować się w okresie dojrzałości. Oznacza to, że raz wykonany pomiar PD u osoby dorosłej może być wykorzystywany przez całe życie bez konieczności jego powtarzania.

Zły rozstaw źrenic w okularach – objawy

Brak komfortu patrzenia przez okulary korekcyjne to nie jedyny problem, jaki może występować w przypadku nieodpowiednio zmierzonego PD. Skutki niewłaściwego dopasowania okularów do rozstawu źrenic wynikają często z efektu pryzmatycznego, który może powodować:

• złe samopoczucie;
• pogorszenie ostrości widzenia;
• bóle oczu i głowy;
• uczucie zmęczenia;
• występowanie problemów z widzeniem przestrzennym;
• rozkojarzenie i problemy z koncentracją;
• uczucie „ciągnięcia” gałek ocznych;
• ogólny dyskomfort podczas noszenia okularów;
• występowanie złudzenia, że obserwowane obiekty są wzajemnie przemieszczone.

Należy przy tym pamiętać, że im większe wartości korekcyjne, tym efekt pryzmatyczny, wywołany błędnie ustalonym PD, będzie miał poważniejsze konsekwencje. Właśnie dlatego przy wyższej wadzie wzroku ważne jest udanie się do salonu optycznego w celu dokonania pomiaru rozstawu źrenic.

Źle dobrane okulary w skrajnych przypadkach mogą powodować ryzyko wystąpienia zaburzeń w widzeniu obuocznym, w tym zeza wywołanego nieodpowiednią pracą mięśni gałek ocznych. Z uwagi na wymienione niebezpieczeństwa, wynikające z niewłaściwego określenia odległości centrów źrenic, zaleca się, by przed zakupem nowych okularów skorzystać z pomocy specjalisty.

Podsumowanie

Rozstaw źrenic to istotny parametr, który musi być zawsze precyzyjnie zmierzony przed wykonaniem okularów korekcyjnych. Konsekwencje niewłaściwego pomiaru PD mogą zaważyć w sposób istotny na komforcie korzystania z gotowych okularów. W dłuższej perspektywie może to prowadzić nawet do różnego typu zaburzeń w funkcjonowaniu układu wzrokowego.

Rozstaw źrenic można zmierzyć samodzielnie, jednak lepiej pozostawić to wykwalifikowanemu pracownikowi w salonie optycznym, który zrobi to, korzystając z odpowiednich narzędzi, np. pupilometru. Specjaliści Aurum-Optics podczas dopasowywania okularów wykonają pomiar rozstawu źrenic, tak aby możliwe było cieszenie się pełnym komfortem widzenia przez nowe okulary.

Serdecznie zapraszamy na kompleksowe badanie wzroku w Aurum-Optics, podczas którego nie tylko poznasz swój rozstaw źrenic, ale też dobierzesz najlepsze soczewki korekcyjne i oprawki.