Wczytuję dane...

Rodzaje promieniowania ultrafioletowego

Promieniowanie ultrafioletowe dzielimy je na trzy rodzaje, w zależności od długości fali świetlnej, mierzonej w nanometrach (nm):

  • UV A 315-380 nm
  • UV B 280-315 nm
  • UV C 200-280 nm - pochłaniane przez atmosferę, praktycznie niedocierające do powierzchni ziemi.

Promieniowanie UV jest niewidoczne dla ludzkiego oka, ale nie oznacza to, że go nie ma!

Długotrwałe wylegiwanie się na słońcu wpływa bardzo niekorzystnie na zdrowie. Jeśli już wiemy o zagrożeniu, myślimy zwykle o oparzeniach skóry, zapominając o oczach, które pod wpływem działania promieni ultrafioletowych mogą ulec takim samym oparzeniom, jak skóra.

Negatywny wpływ promieni UV na wzrok

Okuliści ostrzegają przed szkodliwym wpływem promieniowania UV na wzrok. Wśród objaw nadmiernej ekspozycji oczu na promienie UV należy wymienić:

  • uczucie dyskomfortu, pieczenie, szczypanie i zaczerwienienie oczu,
  • uczucie suchości i piasku pod powiekami,
  • nadmierne i nieopanowane łzawienie,
  • nadwrażliwość na światło.

Kosmetycznym efektem długotrwałej ekspozycji na światło UV jest przedwczesne starzenie się skóry powiek i wokół oczu, kończące się nawet nowotworem skóry powiek i oczu (np. czerniak naczyniówki).

Do najczęstszych i udowodnionych naukowo schorzeń związanych bezpośrednio z nadmierną ekspozycją oka na słońce należą uszkodzenia nie tylko powierzchni oka, czy skóry wokół oczu, ale też delikatnych tkanek wewnętrznych:

  • zapalenie spojówek czy rogówki
  • uszkodzenie siatkówki
  • skrzydlik
  • tłuszcz
  • wczesna presbiopia
  • zaćma
  • katarakta
  • posłoneczne uszkodzenie rogówki czy plamki żółtej
  • zwyrodnienie plamki związane z wiekiem (AMD)

Specjalista ostrzega: w skrajnych przypadkach nadmierna, długotrwała ekspozycja oczu na słońce może doprowadzić do trwałego pogorszenia lub utraty widzenia.

Kiedy jesteśmy narażeni?

Na działanie niewidzialnego promieniowania ultrafioletowego jesteśmy narażeni praktycznie codziennie, niezależnie od pory dnia, roku czy aktualnej pogody. Nasze oczy są najbardziej narażone na promieniowanie UV podczas silnego nasłonecznienia, kiedy to do oka dociera nawet 10-krotnie więcej światła, niż jest to niezbędne do prawidłowego widzenia. Szczególnie groźne jest przebywanie bez prawidłowego zabezpieczenia na dużych wysokościach, na zaśnieżonych stokach, na piaszczystych plażach czy też na powierzchniach odbijających światło, np. taflach jezior, rzek i mórz. Nie każdy wie również, że promieniowanie UV A i UV B w docierają do naszych oczu również w pochmurne dni, ponieważ chmury nie blokują ich przenikania. Ważne, abyśmy mieli świadomość, że ekspozycja na promieniowanie UV jest przez 365 dni w roku i może stanowić istotne ryzyko dla naszego wzroku przez cały rok, nie tylko wiosną i latem, kiedy to słońce operuje najsilniej.

Nie zapominajmy, aby chronić oczy przed promieniowaniem ultrafioletowym zawsze, nie tylko wtedy, kiedy się opalamy na plaży, ale również kiedy gramy w piłkę czy tenisa, jeździmy na rowerze jesienią, szusujemy w grudniu na nartach czy po prostu przebywamy na zewnątrz w ciągu dnia. Szczególnie zdradliwe dla wzroku są poranne i popołudniowe promienie słoneczne, padające pod kątem, w bezpośredniej linii naszego wzroku, trafiając prosto do naszych oczu. Przed promieniami padającymi w godzinach południowych mamy naturalną ochronę w postaci łuków brwiowych i położenia oka w oczodole. Dobrze wiedzieć, że promieniowanie docierające do naszych oczu to nie tylko promienie wysyłane bezpośrednio przez słońce, ale także te odbite od ziemi, powierzchni wody, jasnych, lśniących powierzchni, asfaltu czy okien.

Na co uważać?

Kolejnym istotnym aspektem, o którym nie wiemy jest fakt, że zarówno promienie UV A, jak i UV B przenikają przez skórę oraz oczy, co może spowodować trwałe uszkodzenia tkanek oka, które absorbują i kumulują promieniowanie UV w czasie trwania naszego życia. Nasza skóra jest zdolna do regeneracji uszkodzonych komórek, jednak soczewka oka nie ma takich zdolności, nigdy nie można jej naturalnie zregenerować. W związku z tym konsekwencje zdrowotne mogą wystąpić później z powodu stopniowej kumulacji szkodliwego oddziaływania promieni UV na tkanki oka.

Jak chronić wzrok?

Podstawą ochrony wzroku jest, podobnie jak w przypadku ochrony skóry umiarkowane korzystanie z kąpieli słonecznych i solarium. Wiadomo jednak, że niewidzialne promienie UV docierają do naszych oczu nie tylko w lecie, na plaży podczas silnego nasłonecznienia, tylko przez cały rok, nawet w pochmurne dni, dlatego:

  • zabezpieczaj oczy okularami z najwyższej jakości soczewkami blokującymi dostęp promieni UV do oczu. Pamiętaj, aby kupować okulary ze sprawdzonych źródeł, najlepiej w profesjonalnym salonie optycznym lub innym autoryzowanym punkcie sprzedaży danej marki!
  • przy bardzo silnym promieniowaniu dodatkowo zabezpieczaj wzrok, zakładając czapkę z daszkiem lub kapelusz, aby blokować promienie, które mogą docierać do oka po bokach okularów lub od góry.
  • na dużych wysokościach, w ośnieżonych górach, na piaszczystych plażach i przy odbijających powierzchniach wody (jeziorach, rzekach czy morzu) promieniowanie jest najbardziej intensywne, dlatego najlepiej dobrać wtedy odpowiednie okulary z soczewkami o kategorii N4 oraz z dodatkową powłoką polaryzacyjną
  • chroń swój wzrok nie tylko wiosną i latem i nie tylko w południe, kiedy to promienie padają prostopadle do ziemi i oczy są naturalnie chronione przez łuki brwiowe i rzęsy. To poranne i popołudniowe promienie słoneczne, padające pod kątem, prosto do naszych oczu, są głównym zagrożeniem dla wzroku

Jak rozpoznać bezpieczne okulary przeciwsłoneczne?

Okulary powinny posiadać certyfikat zaświadczający, że spełniają odpowiednie normy, do których odniesienie powinno znajdować się w ulotce dołączonej do opakowania na okulary. Okulary przeciwsłoneczne powinny odcinać całość promieniowania UV do 400 nm (wg normy PN-EN ISO 13666), aby faktycznie spełniały swoją funkcję i były bezpieczne. Pełna ochrona przed promieniowaniem UV jest oznaczona w dwojaki sposób:

  • 100% UV

co oznacza, że soczewka chroni przed promieniowaniem ultrafioletowym w 100%

  • UV 400

co oznacza, że soczewka przeciwsłoneczna blokuje wszystkie promienie UV szkodliwe dla wzroku (mają one długość fali na poziomie maksymalnie 400 nm), a więc oznaczenie UV 400 należy rozumieć, że soczewki blokują 100% promieni UV do 400 nm. Pamiętajmy jednak, że kupując okulary z niesprawdzonych źródeł jesteśmy narażeni na podróbki. Oznaczenia mogą mieć niewiele wspólnego z prawdą lub być mylne, tak jak np. naklejki z liczbą 400, bez symbolu UV, które błędnie sugerują, że chodzi o ochronę przeciwsłoneczną.


Samodzielnie możemy zweryfikować jakość okularów przeciwsłonecznych, zwracając uwagę na to, czy mierzone przez nas okulary przeciwsłoneczne:

  • pochodzą od możliwego do zidentyfikowania producenta
  • mają odpowiednie oznaczenia na zauszniku lub dołączonej do opakowania ulotce (ochrona UV, kategoria soczewki, informacja o dodatkowych filtrach,
  • powłokach)
  • zmniejszają dyskomfort powodowany przez silne promienie słoneczne
  • poprawiają jakość widzenia
  • nie zniekształcają kształtów
  • nie zmieniają diametralnie kolorów
  • nie mają porysowanych soczewek okularowych
  • nie mają soczewek o nierównej, pofalowanej powierzchni
  • nie powodują, że widzimy odbicie własnego oka zamiast wyraźnego obrazu tego, co jest przed nami

Jeśli powyższe aspekty nie wzbudzają zastrzeżeń, pozostaje nam zweryfikować parametry techniczne, czyli sprawdzić, czy soczewka okularowa faktycznie ma powłokę blokującą promienie UV. Sami nie jesteśmy w stanie tego zweryfikować, ale możemy to sprawdzić w profesjonalnym salonie optycznym przy pomocy spektrofotometru.

Sprawdzaj oznakowanie o parametrach technicznych soczewek w okularach przeciwsłonecznych umieszczone na zauszniku lub w ulotce, pytaj o pochodzenie okularów, o nazwę producenta, ale przede wszystkim – nie kupuj okularów z niewiadomych źródeł. W Aurum-Optics oferujemy markowe, oryginalne okulary przeciwsłoneczne, pochodzące z oficjalnej dystrybucji.

Wyniki specjalistycznych badań soczewek okularów przeciwsłonecznych

Specjalistyczne badania zakupionych w różnych miejscach soczewek okularów przeciwsłonecznych, przeprowadzone przez Zakład Optyki Informacyjnej Uniwersytetu Warszawskiego w lutym 2015 r.* wykazały, że:

  • soczewki okularów przeciwsłonecznych z ulicznego stojaka nie spełniły normy odnośnie ochrony przed promieniowaniem UV (PN-EN ISO 13666), przepuszczając promienie UVA i UVB à te okulary nie chronią wzroku, a nawet mogą zaszkodzić, „oszukując” źrenicę oka.
  • soczewki okularów ze sklepu odzieżowego i z drogerii posiadały powłokę z filtrem blokującym UV, jednak była ona nietrwała i szybko się starła
  • brak gwarancji trwałej ochrony UV.
  • soczewki okularów z ulicznego stojaka, sklepu odzieżowego i drogerii miały zdecydowanie niższą odporność mechaniczną na zarysowania (nawet 5-krotnie vs soczewki okularów sprawdzonego producenta), co powoduje szybkie niszczenie powierzchni soczewki
  • zdecydowanie gorsza ostrość widzenia, wpływająca na bezpieczeństwo.
  • soczewki okularów od ulicznego sprzedawcy, ze sklepu odzieżowego i z drogerii miały nierówne, chropowate powierzchnie, nawet 7-krotnie bardziej chropowate niż soczewki okularów sprawdzonego producenta
  • zniekształcenie widzianych obrazów i kształtów oraz dyskomfort patrzenia.

* Badanie własności transmisyjnych, własności mechanicznych oraz pomiar chropowatości powierzchni. Badanie przeprowadzone przez Zakład Optyki Informacyjnej, Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego, luty 2015

Gdzie kupować okulary przeciwsłoneczne?

Okulary przeciwsłoneczne można dziś kupić dosłownie wszędzie – w hipermarkecie, drogerii, na stacji benzynowej, w sklepie odzieżowym, sklepie z akcesoriami, na ulicznych straganach, a nawet na plaży. Znajdziemy tam okulary z naklejkami informującymi o stuprocentowej ochronie UV. Czy takie okulary na pewno chronią wzrok? Niestety nie ma tej pewności. Nigdy nie wiemy, czy takie okulary nie okażą się szkodliwą dla oczu atrapą prawdziwych okularów przeciwsłonecznych z zabarwionym na ciemny kolor szkiełkiem bez żadnych filtrów. Naklejkę może przykleić każdy i wiele zależy tutaj od wiarygodności i uczciwości danej firmy czy sprzedawcy.

Nie wybieraj okularów z niewiadomych źródeł, w żaden sposób nieoznakowanych. Na pewno nie powinno to być przypadkowe stoisko na ulicy. Zakupu bezpiecznych okularów przeciwsłonecznych warto dokonywać w sprawdzonych i wiarygodnych miejscach, specjalizujących się w dbaniu i ochronie naszego wzroku. Aurum-Optics stawia na bezpieczne przeciwsłoneczne - kupując w naszym sklepie internetowym lub w dowolnym z naszych salonów, możesz mieć pewność, że Twoje okulary zapewnią Ci skuteczną ochronę.